10-21 YAŞ ARASI ERGEN/GENÇ İZLEMLERİ
Erken ergenlik ( 10-14 yaş ), orta ergenlik ( 15-18 yaş ), geç ergenlik ( 19-21 yaş ) dönemlerinde 1’er kez olmak üzere en az 3 kez izlem yapılır.
Risk durumunda, sevk edilmesi gereken bir durum tespitinde izlem sıklığı ve niteliği arttırılır.
- Aileyi ve genç karşılanır ve uygun iletişimi kurulur
- Öykü alınır
- Gence herhangi bir yakınması olup olmadığı sorulur
- Psikososyal durumun belirlenmesi için HEEADSSS formunu kullanılır
- Başka yakınmaları var mı irdelenir
- Gence tam bir sistemik muayene yapılır
- Gençten kendisini muayene etmek için izin istenir
- Muayene başlamadan önce eller yıkanır
- Her aşamada gence yapılan işlem ve bulguları ile ilgili bilgi verilir
- Vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçülür, beden kitle indeksi ve ideal ağırlık yüzdesi hesaplanır önceki kayıtlarla karşılaştırılır, varsa boy ve ağırlık sorunları belirlenir
- Solunumu ve kalbi değerlendirilir, arteriyal femoral nabızları palpe edilir
- Gencin kan basıncı ölçülür
- Hiperlipidemi riski açısından değerlendirilir
- Genito üriner sistem muayenesinde, gencin fiziksel gelişmişlik düzeyini belirlemek için Tanner evrelemesini kullanılır ( Tanner evrelemesi kartını gence vererek kendisinin hangi evrede gördüğü sorulur ) Gerektiğinde muayenesi yapılır, erken ya da geç puberte açısından değerlendirilir
- Kas iskelet sistemi muayenesi yapılır
- Bulgular kaydedilir
- En az 3 ana izleme döneminde birer kez tam kan sayımı ile değerlendirme yapılır, gerek görülürse diğer tetkikleri istenir
- Aşağıdaki konularda danışmanlık verilir
- Fiziksel - cinsel büyüme ve gelişme
- Psikolojik gelişme
- Sosyal gelişme
- Kişisel Hijyen
- Beslenme
- Fizik Aktivite
- Üreme Sağlığı
- Sigara, alkol, madde kullanımı
- Kaza ve yaralanma
- Şiddet davranışları
- Ulusal aşı programına göre aşıları kontrol edilir eksik aşıları tamamlanır, aşı yan etkileri hakkında bilgilendirme yapılır
- Değerlendirme sırasında belirlenen sağlık sorunları için “Birinci Basamak Sağlık Çalışanları İçin: Ergen Sağlığına ve Sorunlarına Yaklaşım Cep Kitabı”nda yer alan yönergeler kullanılır, gerektiğinde bir uzmana yönlendirilir
- Daha önceki izlemlerde tespit etdilen bir sorun varsa o tekrar değerlendirilir
- Bulgular ve öneriler gence özetlenir. Gençle aileye hangi konularda bilgi verileceği üzerinde anlaştıktan sonra aile içeri çağırılarak onlara da bulgularla ilgili bilgi verilir ve öneriler sıralanır
- Gencin soruları yanıtlanır ve varsa verilen önerilerle ilgili broşürler verilir
- Kontrol için randevu tarihi belirlenir